صبح است ساقیا قدحی پرشراب کن/دور فلک درنگ ندارد شتاب کن. سیدمحمد خاتمی باز هم به سراغ ابیات آشنای خواجه شیراز رفت تا به همگان گوشزد کند فرصت انتخابات ریاستجمهوری دهم برای تغییر وضع موجود تکرار نخواهد شد.
رئیسجمهور دوران اصلاحات با خطاب قرار دادن میرحسین موسوی با واژه «روشنفکر دینی» و «مدیر کارآمد» دستان نخستوزیر دوران جنگ را بالا گرفت و بار دیگر و در میان تشویقهای بیامان هزاران نفر از هواداران اصلاحات خواستار حضور فراگیر مردم در انتخابات شد.
سیدمحمد خاتمی و میرحسین موسوی «در یک قاب» نخستین بار در همایشی انتخاباتی به موازات استقبال کمنظیر حامیان اصلاحات شرکت کردند؛ یک گردهمایی پرشور که طلبکنندگان «تغییر وضع موجود» مدتها انتظار آن را میکشیدند.
این انتظار در عصر بارانی روز گذشته به پایان رسید و «سید» در کنار «مهندس» در ردیف ابتدایی سالن زیبای همایشهای برج میلاد در کنار بسیاری از فعالان سیاسی شاخص اصلاحطلب،چهرههای فرهنگی، هنرمندان نامآشنای مردم و فعالان اجتماعی و مدنی نشستند و به نماهنگهای حماسی در حال پخش چشم دوختند.
سالن بزرگ برج میلاد مملو از جمعیت بود و تا روی سن دامنه حامیان میرحسین و خاتمی و خیل عکاسان و خبرنگاران داخلی و خارجی کشیده شده بود. بیدلیل نبود که هسته مرکزی پویش (کمپین) حمایت از موسوی و خاتمی از شهردار تهران و رئیس اصلاحطلب کمسیون فرهنگی شورای شهر ـ احمد مسجد جامعی ـ درخواست کرده بودند بزرگترین سالن شهر را در اختیار این همایش انتخاباتی اصلاحطلبان قرار دهند.
میرحسین زودتر از خاتمی دوشادوش همسرش زهرا رهنورد در اواسط همایش قدم به سالن گذاشت. او که از ابتدای این همایش با غریو شعارهای «درود بر خاتمی، سلام بر موسوی» از سوی حاضران به سالن فراخوانده میشد رو به جمعیت کرد و دستان خود را بالا برد. همین امر کافی بود تا برای دقایقی طنین تشویقها و فریادهای پویش گران حامی موسوی و خاتمی این جلسه را از حالت عادی خارج کند. این اتفاق و با شدت بیشتر هنگام ورود سیدمحمد خاتمی تکرار شد. دو «یار دبستانی» هزاران جوان حاضر در سالن را به وجد آوردند تا سرود یار دبستانی حاصل این «شور و شعور» شود.
این صحنهها همانند سکانسهای یک فیلم نوستالژیک، سران اصلاحات را به یاد میتینگهای کمنظیر قبل از دوم خرداد یا نشستهای انتخاباتی انتخابات ریاستجمهوری نهم انداخت؛ شاید به همین دلیل بود که عبدالعلیزاده در این لحظات و هنگام پخش تصاویر قهرمانان ملی و دینی ایرانزمین ـ از مشروطه تاکنون ـ و به خصوص هنگام نقش بستن تصویر شهدای دفاع مقدس در کنار امام امت ناگزیر شد اشکهای خود را پاک کند.
خاتمی اما در دیگ خروشان جوانان حامی اصلاحات به سوی تریبون گامهای استوارش را برداشت و پس از قرار گرفتن در جایگاه، ناچار شد دقایقی سکوت کند چرا که صدای او در میان غریو فریادهای طرفداران «تغییر» گم بود.پس از این مکث دلپذیر این گونه آغاز کرد: «نزدیک غروب آفتاب است و من صبح را دوست دارم. پس بگذارید در این هنگام غروب که غم دلپذیری دلها را پر میکند همزبان با آیینهدار جان بلند وارسته ایرانی حافظ شیراز شویم که میگوید:
صبح است ساقیا قدحی پرشراب کن/دور فلک درنگ ندارد شتاب کن/زان پیشتر که عالم فانی شود خراب / ما را به جام باده گلگون خراب کن. نقل است آیتالله حاجمیرزاجوادآقا ملکیتبریزی در قنوت نماز شب خود این ابیات حافظ را میخواند. صرف نظر از معنای بار سنگین عرفانی آن میخواهم از آن استفاده کنم و بسیار کوتاه خطاب به حاضران و در محضر سرور ارجمندم جناب مهندس موسوی نکاتی را عرض کنم که اصلیترین آن غنیمت شمردن فرصت است. فرصتها کم و دیر به دست میآیند و زود از دست میروند. فرصتها اما در عرصه اجتماعی و سیاسی از دست نمیروند بلکه به تهدید تبدیل میشوند و ما امروز در برابر تهدیدها و بحرانها هستیم و در عین حال فرصت مغتنم انتخابات ریاست جمهوری را در پیش داریم.»
تشویقهای بیامان مدعوین سخنان خاتمی را قطع میکرد و پس از اندکی درنگ خاتمی با صدایی بلندتر رو به ملت ایران اینگونه گفت: «اگر وضع کشور را میپسندید؛ اگر احساس میکنید از امکانات کشور به درستی استفاده میشود؛ اگر احساس میکنید فرصتهای بزرگی از دست نرفته؛ اگر احساس میکنید ایران سرفراز است و شأن و حیثیت ایران در منطقه و عرصه جهانی حفظ میشود؛ اگر میاندیشید فرصتهایی که مانند افسانه بود و درآمدهای مالی هنگفتی را برای کشور به ارمغان آورد در مسیر توسعه کشور صرف شد؛ اگر با وجود درآمدها دچار رکود تورمی نیستید؛ اگر دانشگاه و دانشجو جایگاه خود را دارد و اگر بیان اندیشه از گذشته آزادتر است بسیار خوب؛ این وضع را ادامه دهید. اما اگر احساس میکنید چنین نیست که نیست فرصت انتخابات را غنیمت بشمارید.»
خاتمی بیان دغدغههای خود را ادامه داد: «فرصت انتخابات ارزان به دست نیامده. این خواسته صد ساله مردم ایران است. در مقاطعی از تاریخ مردم موفق شدند خواست خود را عملی کنند و در مقاطعی فرصت از دست رفت. اما هنوز به برکت انقلاب اسلامی فرصت انتخابات برای شما باقی است.»
خاتمی با اشاره به میرحسین ادامه داد: «فرصت دیگر حضور برادر بزرگوارم مهندس موسوی است. او به معنای واقعی یک دیندار روشنفکر است و دغدغه خاطر او نسبت به شخصیت ایرانیان تردیدناپذیر است. موج سوم، یاری، ستاد 88 و همه مردم برای حضور فراگیر در انتخابات تلاش کنند تا این لحظه سرنوشتساز از دست نرود.»
پس از سخنان خاتمی میرحسین و زهرا رهنورد هم به روی صحنه آمدند و سید و مهندس پرچمی را به عنوان نماد امضا کردند و این پرچم سه رنگ را با یکدیگر به بالا بردند، یکی از جوانان رای اولی، دو شال سبز آورد، خاتمی خود شال سبز را به گردن میرحسین آویخت و آن رای اولی شال سبز دیگر را بر گردن خاتمی.
خاتمه مراسم سخنان نخستوزیر دوران جنگ بود که صریحتر از گذشته، دولت نهم و شرایط موجود را ناکارآمد خواند: «از برادر ارجمند، انقلابی و مصلح جناب آقای خاتمی تشکر میکنم. صحبت همه اساتید و پیام موج هواداران اصلاحات، دغدغه مشترک همه ماست. نگرانی از شرایط و آینده ایران بزرگترین دغدغه ماست.»
وی صدای خود را بلندتر کرد: «کافی نیست که دولت امنیت داشته باشد. باید آدمها امنیت داشته باشند. تا وقتی به آینده نگاه میکنند منظره روشنی در مقابل آنها دیده شود. رهایی از «نیاز مادی» مساله بسیار مهمی است چرا که اگر کسی اسیر نان و سفره باشد فراغت اندیشیدن به آزادی را ندارد. اگر سوالهایی که آقای خاتمی پرسید مطرح نبود چه دلیلی داشت همه ما اینجا جمع شویم؟ امنیت مردم مهمتر از امنیت دولت است. گمان نکنیم وقتی تنشی را بیهوده با دنیا ایجاد کنیم منافع ملی تامین میشود. ما به جای اینکه موجب آسودگی مردم شویم موجب نگرانی آنها میشویم. مردم به دنبال ثبات در مدیریتها هستند، جوانان ما گردش آزاد اطلاعات میخواهند. جوانان ما به مسکن، اشتغال و ازدواج میاندیشند اما از آن مهمتر میخواهند ترس از بیان عقیده نداشته باشند. آنها انتخابات آزاد، رقابتی و منصفانه میخواهند و این حق بدیهی مردم است؛ انتخاباتی که در آن تخلفی نباشد.»
موسوی ضعف رسانهیی اصلاحطلبان را مورد اشاره قرار داد و تاکید کرد هر یک از جوانان حامی اصلاحات و مردم میتوانند یک رسانه باشند. شانس ما در با هم بودن است و این تنها وسیله ما برای پیروزی است.
محسن آرمین سخنگوی سازمان مجاهدین انقلاب و داوود رشیدی به نمایندگی از هنرمندان در ابتدای مراسم دلایل حمایت خود را از میرحسین اعلام و درخواستهای جامعه را مطرح کردند. جواد یحیوی مجری این مراسم بهیادماندنی بود.